Oy Kullanırken Gerekli Belgeler
Makalede Neler Var?
Oy Kullanırken Gerekli Evraklar
Seçim ile bir ülkede yönetime getirilecek milletvekilleri, referandumun onaylanıp onaylanmayacağının belirlenmesi, yerelde belediye seçimleri yapılarak belediye başkanlarının seçilmesi, mahallelerde muhtar seçimi gibi idareciler seçilmektedir. Siyaset teorilerine göre devlet ve hükümetin otoritesi, bu otoritenin yönettikleri insanların seçim ile rıza göstermesidir. Yapılacak seçimlerin adil ve özgür bir ortamda yapılması, insanların hür iradelerini kullanabilecekleri bir mekanizmanın geliştirilmesi gerekir.
Seçimlerde Nerede Oy Kullanacağım?
Her seçmen seçim dönemlerinde seçimlerde nerede oy kullanacağım sorusuna cevap aramaktadır. Yüksek Seçim Kurulu resmi web sitesinde seçmen kaydı sorgulama işlemi yapılarak oy kullanmaya haiz olan vatandaşlar aşağıdaki adımları takip ederek nerede oy kullanacaklarını öğrenebilirler.
PTT’den e-devlet şifresi alarak, e-devlet sisteminin web adresi olan bu adresten girilir ve sayfanın sağ üst kısmında yer alan giriş yap butonuna tıklanır.
“Giriş Yap” bağlantısına tıklandıktan sonra kimlik doğrulama sistemine yönlendirileceksiniz.
Kimlik doğrulama yönteminde karşınıza telefon ile veya e-mail gibi kimlik doğrulama seçenekleri sunulur. Bu seçeneklerden kullanmak istediğiniz kimlik doğrulama yöntemini tıklayarak ekranda çıkan yönergeleri takip ederek sisteme giriş yapılır.
Sisteme giriş yapıldıktan sonra, “ara” bölümüne “yurtiçi seçmen kaydı sorgulama” ifadesi yazılır, karşınıza çıkacak olan yurtiçi seçmen kaydı sorgulama butonuna tıklanır ve burada istenen bilgiler doldurulduktan sonra nerede oy kullanacağınızı öğrenebilirsiniz.
Oy Kullanmak İçin Sadece Kimlik Yeterli mi?
Her yıl milyonlarca seçmen seçimlerde oy kullanmaktadır. Her seçmein cevabını merak ettiği diğer bir soru da oy kullanmak için sadece kimlik yeterli mi sorusudur. Seçmenlerin oylarıyla devleti yönetecek hükümet, belediye başkanları ve muhtarlar seçilmektedir, ayrıca referandumların kabul edilip edilmeyeceği belirlenmektedir. Yüksek Seçim Kurulu’nun kararına göre aşağıdaki belgelerle oy kullanılabilmektedir.
- C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı
- Geçici kimlik belgesi
- Hâkim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı
- Avukat ve noter kimlik kartı gibi kişiyi tanımlayacak şekilde resimli ve resmi nitelikteki belgeler
- Pasaport
- Evlenme cüzdanı
- Resmi daireler ya da iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı
- Sürücü belgesi
- Askerlik belgesi
- Üzerinde T.C. kimlik numarası bulunmak şartıyla sarı basın kartı, askeri kimlik kartı ve kamuda işçi olarak çalışanlara verilen kimlik kartları ile oy kullanılabilir.
Bu belgelerin; oy kullanacak kişiyi tanımlayacak nitelikte olması, resimli ve resmi nitelikte olması gerekmektedir. Ayrıca memurlar, üzerinde T.C. kimlik numarası bulunan kurum kartları ile de oy kullanabilecektir. Geçerli bir kimlik belgesine sahip olmayan seçmenler, seçimlerde oy kullanamazlar.
Oy Kullanmak İçin Yeni Kimlik Gerekli mi?
Kullanılan T.C. kimlik nüfus cüzdanları yeniden tasarlanmıştır. Yeni kimlik kartlarının kullanılması ile birlikte seçimlerde yeni kimlik almayanların eski kimlikle oy kullanıp kullanmayacakları ya da oy kullanmak için yeni kimlik gerekli mi sorularının cevabı merak konusu olmuştur. Yüksek seçim kurulu kararına göre yeni kimlik teslim edilinceye kadar geçerli olan geçici kimlik belgesi ile de oy kullanılabilmektedir. Yukarıda bahsedilen oy kullanmak için gerekli olan belgelerden ya da kimlik kartlarından herhangi biri ile seçmen belgesi ile birlikte oy kullanılabilir. Bu yüzden yeni kimlik olması şart değildir.
Ehliyetle Oy Kullanılabilir mi?
Seçimlerde oy kullanabilmek için gerekli belgeler Yüksek Seçim Kurulu’nca belirlenir. YSK’nın aldığı kararlar doğrultusunda kişiyi tanımlayacak şekilde nitelikli ehliyet ile de oy kullanmak mümkündür. Burada dikkat edilecek husus ehliyetin kişinin kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli ve resmi nitelikte olmasıdır. Seçmenlerin seçimlerde oy kullanabilmesi için kendilerine ait seçmen bilgi kâğıdı veya T.C. kimliğini ispata elverişli bir belge ibraz etmesi şartıyla oy kullanabilir.
E-Devlet Seçmen Kâğıdı İle Oy Kullanılır mı?
Seçmenlerin merak ettiği diğer bir konu da e-devlet seçmen kâğıdı ile oy kullanılır mı sorusunun cevabıdır. E-devlet sistemine girebilmek için PTT gidilerek e-devlet şifresi alınması gerekmektedir. Şifre alındıktan sonra internet üzerinden e-devlet sisteminin resmi web sitesi olan adresi üzerinden giriş yapılır. Giriş yapıldıktan sonra, e-devlet sistemindeki “nerede oy kullanacağım” bölümünden sorgulama yaparak seçmen bilgi kâğıdının dökümünü alabilirler. Eğer seçimden önce vatandaşlara seçmen bilgi kâğıdı teslim edilmemişse bile yine oy kullanabilirler. Şayet kimlik belgesi üzerinde T.C. kimlik numarası bulunmuyorsa seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında seçmen bilgi kâğıdını veya T.C. kimliğini ispatlayacak bir belgeyi ibraz etmesi şartı aranmaktadır.
Oy Kullanırken
Seçimlerde oy verilmesine yarayan ve sayım işlemine kadar muhafaza edilen araçlara oy pusulası denmektedir. Seçmen oy pusulası; kâğıt pusula, küçük pullar ya da elektronik ortamda ekran üzerindeki işaret kutuları şeklinde olabilir. Sadece siyasi seçimler sırasında değil, herhangi bir konuda karar vermek istenildiğinde yine oy pusulası kullanılabilmektedir. Genel seçimlerde, referandumlarda, belediye seçimleri gibi oy kullanmak gerektiren durumlarda her seçmene sadece 1 oy pusulası kullandırılır ve bu pusula başkalarıyla paylaşılamaz. Seçimlerde kullanılan işaretlerin veya yazılı oy pusulaları, hazırlanan seçim sandığı içerisine atılır ve YSK tarafından belirlenen sürelerde bu sandıklar açılarak sayım işlemine başlanır. Seçimler yapılmadan Yüksek Seçim Kurulu’nca oy pusulaları önceden hazırlanır. Oy pusulalarının dağıtımları merkezden yapılır ve bu oy pusulalarının seçimin yapılacağı güne kadar kimsenin erişimine açık olmaması, saklanması ve seçim neticesinde de sayım ve kontrol aşamaları için korunması gereklidir.
Oy Kullanmaya Hangi Belgelerle Girilir?
18 yaşından büyük her Türk vatandaşına, seçimlerde oy kullanmak üzere YSK tarafından seçmen kâğıdı hazırlanır ve muhtarlar tarafından seçmene verilmek üzere dağıtılır. Seçmen kâğıtlarında oy kullanacak kişinin ad -soyadı ve kimlik bilgileri yer almaktadır ve en önemli detay ise vatandaşın hangi okulda hangi salonda ve hangi numaralı sandıkta oy kullanacağı bilgileri yer almaktadır. Seçmen kâğıdı ile oy kullanmak isteyen vatandaşlar bu kâğıdı yanlarında bulundurmalarıyla oy kullanacakları yeri daha kolay bir şekilde bulmalarında faydalı olacaktır. Seçmen kâğıdı bilgileri için Yüksek Seçim Kurulu’nun resmi web sayfası üzerinden veya e-devlet sistemi üzerinden sorgulama yapılarak öğrenilebilir. YSK ya da e-devlet üzerinden giriş yapıldığında “nerede oy kullanacağım” ve “seçmen kaydı sorgulama nasıl yapılır” modüllerine giriş yapılarak kişinin nerede oy kullanacağına dair bilgileri öğrenebilir.
Yüksek Seçim Kurulu’nun resmi sitesinden sorgulama tipi T.C. nüfus cüzdanı, TC kimlik kartı, nüfusa kayıtlı olduğu il, T.C. kimlik numarası kayıtlı olduğu sıra numarası- seri numarası bilgileri girilerek seçmen sorgulama işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Oy kullanmaya hangi belgelerle girilir sorusunun cevabı ise; oy kullanmak durumunda olan vatandaşlar, seçmen kâğıdı ve yanlarında T.C. kimlik numarasını gösteren bir belge ile oy kullanabilirler.
Seçimde Kimlik Yerine Geçen Belgeler
Seçimde kimlik yerine geçen belgeler şunlardır: geçici kimlik belgesi, resmi dairelerde verilen soğuk damgalı kimlik kartı, askerlik belgesi, evlenme cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi, hâkim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi kimlikler kullanılabilmektedir. Burada dikkat edilecek husus, bu belgelerin kişiyi tereddütsüz şekilde tanımlayacak ve resmi nitelikte olmasıdır.